Kraków w czasach zarazy i wojny – 118. tydzień

Ostatnia aktualizacja: 20.06.2022 r.

Zobacz wszystkie artykuły z cyklu Kraków w czasach zarazy >>

118. tydzień Krakowa w czasach zarazy i 18. tydzień Europy i świata w czasach wojny. Dziś o meandrach wojny, o uchodźcach, którymi powinno się zająć Państwo, o Państwie, które chyba w imię ideologii rezygnuje z kluczowej pomocy, o absolutorium i wotum zaufania, o odwadze w polityce. Zaczynamy skrótem spraw ogólnopolskich:

• Meandry wojny, z jednej strony pomoc militarna i polityczna, a równolegle szukanie rozwiązań politycznych. Łatwo nie ma.
• Kończy się czas pełnej pomocy dla uchodźców, Polacy pomagali, także samorządy – teraz czas na władzę państwową – pieniądze, logistyka, organizacja – tylko tego nie widać.
• Platforma Obywatelska to największa partia opozycyjna, największa, bo ma także umiarkowanych konserwatystów. I właśnie oni rozmawiali w Łopusznej.
• Nowy ład i stary premier, czyli co wolno, a co nie powinno się, ale się robi…

Sprawy krakowskie:

• Odwaga w polityce to odważne, merytoryczne, a nie populistyczne decyzje. I takie w Krakowie podejmujemy…
• Drobne, ale ważne, czyli konsultacje w sprawie godzin sprzedaży alkoholu w Krakowie.
• Udaje się zabezpieczać w Krakowie mieszkania socjalne, teraz przymierzamy się do mieszkań o umiarkowanym czynszu.
• Absolutorium i wotum zaufania, fakty i mity.

I szersze opisanie spraw ogólnopolskich:

1. Kluczowym faktem poprzedniego tygodnia była wizyta w Ukrainie najważniejszych liderów Europy, Niemiec, Francji i Włoch, reprezentujących ponad 60% ludności Unii Europejskiej i najważniejsze państwa. Decyzja poparcia wejścia Ukrainy do Unii Europejskiej jest najważniejszym faktem tego wydarzenia. To nowa jakość, która pokazuje wielką, cywilizacyjną perspektywę dla walczącej Ukrainy. Walczący Ukraińcy, mordowani i niszczeni, wiedzą, że ich dzieci będą Unią Europejską, że będą mieli europejskie perspektywy polityczne i ekonomiczne. To nowa, ogromnie ważna jakość dla walczącej Ukrainy. Ale z drugiej słychać głosy o konieczności uszanowania Rosji. Jednak kluczowe jest to, że jest to historyczna chwila – Ukraina (i Mołdawia) na drodze do Unii Europejskiej. Historyczne spotkanie, historyczny dzień, historyczne przesłanie. Tylko szkoda, że Polski tam nie było…

2. Od 24 lutego przyjęliśmy jako Polska ponad 3 mln uchodźców. Znaczna część z nich wróciła na Ukrainę, część pojechała do krajów Unii Europejskiej, w szczególności Niemiec i Francji, ale spora część została w Polsce. W Krakowie ci „nowi” uchodźcy to 40-80 tysięcy nowych mieszkańców i użytkowników Krakowa. W znacznej części są „zaopiekowani” przez już wcześniej mieszkających w Krakowie Ukraińców, ale i część z nich podjęła pracę, wynajęła mieszkanie. Jednak jest jeszcze spora grupa „niezagospodarowana”. Mieszkańcy oferujący mieszkania nie dostają już pomocy, pomocy nie ma albo jest coraz mniej od organizacji pozarządowych. Teraz powinno wkroczyć Państwo, rządowe agencje i rządowe, ale pozyskane z Europy, środki. Tylko gdzie to jest?

3. Prawica, lewica – to się bardzo przemieszało. Platforma Obywatelska to od 20 lat partia środka, partia centrum. Mamy kolegów, którym bliskie są wartości progresywne, obyczajowe i ekonomiczne, bliska jest większa, zdecydowanie większa wolność w zakresie spraw aborcyjnych, w zakresie związków partnerskich, w zakresie przede wszystkim podziału dochodu narodowego i sprawiedliwości społecznej. Ale też mamy, i sam do nich należę, w Platformie ludzi, dla których ważny jest kompromis aborcyjny, poszanowanie dla ludzi o różnych poglądach, szanujących ludzi potrzebujących wsparcia w zakresie związków partnerskich, ale też szanujących instytucję małżeństwa, szanujących prawo własności i uznających, że zmiana wz. prawa własności musi następować tylko za pełnym odszkodowaniem. Widzimy do czego doprowadzono Polski Kościół Katolicki, wykorzystując układ z rządzącymi i brak reakcji władz Kościoła, ale i władz państwowych na różne afery i złe rzeczy, ale też widzimy, że wiara, znaczenie moralne przesłania wiary ma ogromne znaczenie. Jedną z osób widzących te problemy i pokazujących rozwiązania był ks prof. Józef Tischner. I o tym rozmawialiśmy w Łopusznej. 

4. Aferą tygodnia ale i szerszą, zdecydowanie szerszą, jest zakup przez premiera Morawieckiego obligacji opartych na inflacji czy WIBOR. Premier kupił te obligacje w grudniu, kiedy wiedział o wojnie w Ukrainie. Wtedy nie wiedzieliśmy powszechnie o tym fakcie. Ale premier wiedział więcej niż inni. Tak być nie powinno.

I sprawy krakowskie:

1. Obecnie o wiele łatwiej i milej mówić politycznie o atrakcyjnych sprawach, o korzyściach, o możliwościach. Bardzo trudno mówić o sprawach trudnych: podwyżkach opłat, podwyżkach podatków, podwyżkach obciążeń dla mieszkańców. Taki czas, że milej i  łatwiej mówić o korzyściach niż mówić o kosztach tych korzyści, o koniecznych obciążeniach. Kraków nie boi się o tym mówić, nie boi się tego robić. Tak było z koniecznym wzrostem opłat za śmieci, tak było z kolejną podwyżką czynszów za mieszkania komunalne i socjalne. Tak też jest teraz, kiedy przedstawiamy radnym propozycję, pierwszą od 13 lat, podwyżki opłat za usługi taksówkarskie. Szukaliśmy kompromisu między potrzebami taksówkarzy, którym ogromnie wzrosły koszty, którzy mają średnio 12-letnie taksówki, u których widać odpływ taksówkarzy, a możliwościami mieszkańców, dla których zbyt duży skok spowoduje niemożność korzystania z taksówek. Nie wolno udawać, że nie ma problemu. Trzeba działać odważnie i rozważnie, a nie udawać, że nie ma problemu. Problem jest i nie rozwiązywany uderzy z dużo większą siłą i konsekwencjami. Dlatego proponujemy rozwiązania. Także dlatego jesteśmy odważni i rozważni…

2. Od kilkunastu lat trwa w Krakowie dyskusja o godzinach sprzedaży alkoholu. Nawet w tej sprawie była podjęta uchwała, ale została zaskarżona i od kilku lat czekamy na wyrok NSA. Mamy sygnały od radnych, że mieszkańcy oczekują zmian. Mamy sygnały z Komisji, że trzeba zmian. Urząd podjął konstruktywne działania, proponując dobrowolne porozumienie ws. odpowiedzialnej sprzedaży alkoholu, czyli poza godzinami 24.00-5.30. Przystąpiło do tego ponad 150 krakowskich, odpowiedzialnych kupców. Po 6 miesiącach obowiązywania okazało się, że znacząco spadła skala interwencji policji i straży miejskiej w pobliżu tych punktów. To ewidentny dowód, że kiedy nie ma w nocy sprzedaży detalicznej – jest spokojniej i bezpieczniej. Teraz jesteśmy gotowi zaproponować takie podejście w całym mieście. Ale chcemy i musimy to skonsultować z mieszkańcami. To ważny i przełomowy czas. Wiemy, że wprowadzenie ograniczeń znacząco zmniejsza uciążliwość alkoholu, wiemy, że krakowscy kupcy chcieli z tego skorzystać i będziemy to proponować. Decyzja należy do radnych.

3. Ta kadencja to duży sukces w zakresie mieszkań socjalnych w Krakowie. Po wybudowaniu prawie 600 mieszkań, po wyremontowaniu w tej kadencji prawie 1100 mieszkań, udało się doprowadzić do sytuacji, kiedy średni czas oczekiwania na mieszkanie socjalne dla ludzi spoza zasobu komunalnego wynosi 14 miesięcy, co oznacza, że dla rodzin dużych i bardzo dużych jest to o wiele krótsze. Udało się doprowadzić do sytuacji, kiedy na koniec 2021 roku na mieszkanie socjalne czekało w Krakowie 349 rodzin – tylko 349 rodzin. I teraz możemy się zająć kolejnym sektorem mieszkaniowym – mieszkaniami z umiarkowanym czynszem. Możemy kierować w tej sprawie potencjalnych mieszkańców do TBSów, uruchomiliśmy też program „Mieszkanie za remont”. Pilotażowo startujemy z 50 mieszkaniami, a chętnych mamy już prawie 250. Analizujemy też nową formę mieszkaniową dla osób z umiarkowanym czynszem – tzw Społeczną Inicjatywę Mieszkaniową. Problemem jest realny brak terenów o średniej wartości – mamy grunty bardzo drogie, co odbije się na wysokości czynszu, ale i grunty mało atrakcyjne, co spowoduje brak chętnych. Realne rozwiązanie, zresztą robione w wielu miastach, w tym w Wiedniu, to sprzedaż takich gruntów i zakup za to gruntów o średniej wartości. Drugim problemem jest wysoki koszt kredytu – wzrost WIBOR uderza w koszty kredytu i poprzez to w wartość czynszu. Mamy tutaj propozycje rozwiązań, ale wymagają one interwencji Państwa. 

4. Do końca czerwca samorząd musi podjąć decyzje w sprawie udzielenia absolutorium i wotum zaufania dla Prezydenta Miasta. Udzielenie absolutorium następuje w wyniku analizy wykonania budżetu, opinii Regionalnej Izby Obrachunkowej i opinii audytora, a także na podstawie wniosku projektu uchwały Komisji Rewizyjnej. W tych wszystkich sprawach (wniosek Komisji rewizyjnej, opinia audytora, opinia RIO) stanowisko jest pozytywne. Ocena wykonania budżetu jest we wszystkich tych przypadkach pozytywna. Samo wykonanie budżetu też jest pozytywne, a sprawy mniej pozytywne (wykonanie dochodów i wydatków majątkowych) są traktowane jako poza możliwościami samorządu. Oznacza to, że w sprawie absolutorium dla Prezydenta za 2021 rok nie ma żadnych, wspieranych przez RIO, audytora i Komisję Rewizyjną, argumentów za nieprzyjęciem absolutorium. Przypominam sobie sytuację z 2012 roku, kiedy PO właśnie tak postąpiła. Ale wtedy mieliśmy argumenty, rozumiane przez RIO i Komisję Rewizyjną, które w toku debaty przed Kolegium RIO, w oparciu o realne wykonanie budżetu i opinię RIO, udało się utrzymać. W przeciwnym przypadku RIO nie podzieliłoby ówczesnego stanowiska Rady Miasta i byłaby to poważna kompromitacja Rady Miasta. Tak było w 2012 roku, obecnie stanowisko RIO i audytora, stanowisko Komisji Rewizyjnej jest pozytywne, a to oznacza, że to jest kompletnie inna sytuacja niż w 2012 roku. Absolutorium dla prezydenta Krakowa za rok 2021 powinno zostać udzielone. A o wotum zaufania za tydzień…